Werkgroep zet met convenantspartijen eerste stappen in ‘Toegang tot Medicijnen’

Het jaarthema 2020 ‘Toegang tot Medicijnen’ is afgerond en de werkgroep kijkt positief terug op het traject. Partijen binnen het convenant hebben veel met en van elkaar geleerd en samengewerkt. Met enkele farmaceuten is een intensieve dialoog gevoerd en op sommige vlakken lijken de farmaceuten in beweging te komen. Het is echter ook duidelijk dat er nog veel moet gebeuren op het thema en dat engagement een proces is van lange adem.

© Shutterstock

Het convenant had met het jaarthema twee doelstellingen voor ogen: verzekeraars bewegen om als belegger in farmaceutische bedrijven invloed aan te wenden om medicijnen toegankelijk te maken voor mensen in lage- en middeninkomenslanden, en verzekeraars ondersteunen in dialoog te gaan met farmaceutische bedrijven om hun maatschappelijk verantwoord ondernemen te stimuleren. De werkgroep heeft een aantal activiteiten uitgevoerd en is met twee farmaceuten een engagementtraject gestart. De werkgroep heeft gekeken hoe de samenwerking tussen verzekeraars en andere convenantspartijen richting farmaceuten te bestendigen, bijvoorbeeld door het afstemmen van elkaars activiteiten en het stimuleren van verzekeraars om op dit onderwerp actief te worden, bijvoorbeeld via een stappenplan tot en met het gezamenlijk indienen van resoluties op aandeelhoudervergaderingen.

Activiteiten

De werkgroep jaarthema ondernam een aantal activiteiten, waaronder gesprekken met experts (zoals de Access to Medicine Foundation) en farmaceuten Pfizer en Sanofi. Deze gesprekken gingen over de betaalbaarheid van vaccins en medicijnen, transparantie over onder meer prijsstelling en octrooien, en governance, bijvoorbeeld over hoe het bestuur ervoor zorgt dat op het hoogste niveau rekening wordt gehouden met de belangen van zowel aandeelhouders als andere stakeholders en het voorkomen van belastingontwijking. Ook kwamen enkele heel specifieke issues aan bod, zoals betaalbaarheid van malaria medicatie voor kinderen.

De werkgroep organiseerde ook diverse bijeenkomsten (bijvoorbeeld de themabijeenkomst ‘Access to Medicine’) en schreef met input van overige convenantspartijen een engagementbrief die verzekeraars in hun rol als aandeelhouder konden versturen aan farmaceuten. Deze brief is onder meer gericht op betere toegang tot betaalbare medicijnen en vergroting van transparantie rondom medicijnprijzen. Aan andere investeerders in deze farmaceutische bedrijven is gevraagd de brief te steunen.

Ook individuele verzekeraars zijn, met steun van de werkgroep, actief geweest op het thema. Zo hebben Aegon en Achmea samen met andere investeerders aanvullende vragen ingediend op aandeelhoudersvergaderingen bij farmaceuten, zijn twee investeerdersverklaringen gepubliceerd en is een Statement Access to Medicine opgesteld. Verzekeraars steunden aandeelhoudersresoluties over prijzen en toegankelijkheid van COVID-19-vaccins bij de aandeelhoudersvergaderingen van Pfizer en Johnson & Johnson.

Geleerde lessen

De werkgroep concludeert dat engagement een proces is van lange adem, maar ziet mogelijke voortgang aan de kant van farmaceuten. Toch is de werkgroep terughoudend met het claimen van positieve impact en ziet zij nog uitdagingen, bijvoorbeeld op het gebied van patenten en tax transparency. De werkgroep heeft besloten om na een jaar (na het aandeelhoudersseizoen voor farmaceuten in 2022) te bekijken in welke mate haar doelstellingen zijn gerealiseerd.

Engagement op meer strategische onderwerpen en thema’s die direct financiële resultaten raken, is complexer en lastiger dan thema’s die meer operationeel zijn gericht. Het is daarom van belang om duidelijke keuzes te maken bij de engagementstrategie. Ondanks het feit dat er sprake kan zijn van een groot aantal ESG-risico's, is prioritering belangrijk. Hiermee wordt voorkomen dat engagement in een brede alomvattende discussie verzandt.

Een multi-stakeholder samenwerking zoals deze, heeft zeker een meerwaarde. Het kost echter de nodige tijd om elkaar te leren kennen en onderling vertrouwen op te bouwen. Daarna wordt de samenwerking makkelijker en de slagkracht groter.