Antoinette Sprenger, Senior Expert Environmental Justice bij IUCN NL: 'Laten we voorkomen dat we dezelfde fouten maken als met fossiele brandstoffen'

Verantwoorde mijnbouw: mens en natuur op de eerste plaats

Sprenger zet zich in om de kennis van IUCN NL over natuur en mensenrechten actief te delen met bedrijven in de toeleveringsketen. "Veel van de mineralen die nodig zijn voor zonne- en windenergie worden gewonnen in gebieden met een rijke biodiversiteit en kwetsbare gemeenschappen. De energietransitie is urgent, maar we moeten deze op een verantwoorde manier vormgeven."

De reden van IUCN NL om zich bij het convenant aan te sluiten is duidelijk. “We willen bedrijven helpen betere keuzes te maken om hulpbronnen zo duurzaam mogelijk te winnen, met minimale schade voor mens en natuur.” Sprenger merkt op dat milieukwesties vaak ondergeschikt worden gemaakt aan mensenrechtenkwesties: “De natuur komt na de mens op de tweede plaats, terwijl biodiversiteit een voorwaarde is voor het leven zelf.” Ze verwijst naar de gevolgen van de winning van fossiele brandstoffen als waarschuwing: "Lekkende pijpleidingen, vervuild water, vernietigde ecosystemen - wanneer economisch gewin voorrang krijgt. We mogen dat niet nog eens laten gebeuren."

Kennissessies als katalysator voor verandering

Een belangrijke rol van IUCN NL in het convenant is het organiseren van kennissessies. Samen met andere partners heeft IUCN NL sessies georganiseerd over de impact van windmolenparken op zee en manieren om biodiversiteit in zonneparken te stimuleren. "Veel zonneparken worden gebouwd op uitgeputte landbouwgrond. Met goed beheer kan de biodiversiteit worden hersteld. Maar het moet wel op de juiste manier gebeuren: stekken verwijderen, diverse vegetatie planten, voldoende licht toelaten. Niet elke centimeter bedekken met panelen." Tijdens de sessie over windenergie op zee deelde Van Oord hoe ze technieken zoals bubbeltjesgordijnen en kunstmatige rifstructuren gebruiken om de impact op het zeeleven te verminderen. “Dat geeft me hoop,” zegt Sprenger. “Het laat zien dat er wel degelijk oplossingen zijn.”

IUCN NL als verbinder

Met haar wereldwijde netwerk is IUCN NL ideaal gepositioneerd om bedrijven in contact te brengen met lokale experts. “We zijn een netwerkorganisatie. In Sulawesi bijvoorbeeld, waar nikkel wordt gewonnen, werken we samen met lokale partners. Zij kunnen bedrijven helpen om de lokale situatie beter te begrijpen en te verbeteren. Ook zijn we projectgericht “, vervolgt Sprenger, ”Voor diepgaand advies kunnen bedrijven ons inhuren. Maar binnen de overeenkomst kunnen we al veel doen: kennis delen, samenwerken aan collectieve projecten met bedrijven, casestudy's aanbieden en verbindingen vergemakkelijken." Ze voegt eraan toe: “We leren ook veel van bedrijven, hoe zij omgaan met complexe kwesties rondom de toeleveringsketen en dat helpt ons weer om onze ondersteuning te verfijnen.”

Van bewustzijn naar actie

Sprenger ziet de overeenkomst als een krachtig instrument om bewustzijn te vergroten en samenwerking te bevorderen. "Als ngo kom je in contact met bedrijven die je anders misschien niet zou ontmoeten. En je kunt een zaadje planten." Zonne-energiebedrijf Sunrock nam bijvoorbeeld contact op na een kennissessie om hun dubbele materialiteitsbeoordeling te bespreken - een analyse van hoe duurzaamheid hun bedrijf beïnvloedt en vice versa, zoals vereist door Europese wetten zoals de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). “Het werd een heel productief gesprek,” zegt Sprenger.

Manieren om invloed uit te oefenen

Toch blijven er uitdagingen. "Niet elk bedrijf weet wat het met biodiversiteit moet doen. Het zit vaak ver in hun toeleveringsketen of ze voelen zich machteloos. Kleinere bedrijven hebben vaak niet de middelen om de problemen volledig te onderzoeken, maar“, voegt ze eraan toe, ”je kunt nog steeds invloed uitoefenen, bijvoorbeeld via je inkoopvoorwaarden." IUCN NL adviseert bedrijven om standaarden zoals het Initiative for Responsible Mining Assurance (IRMA) te raadplegen. "Wij beschouwen IRMA als de beste huidige standaard, omdat deze zowel biodiversiteit als de rechten van lokale gemeenschappen en inheemse volken omvat. Zelfs als je geen directe link hebt met een mijn, kun je sturen via je koopkracht."

Neem contact op, vraag om hulp

Wat hoopt Sprenger het komende jaar van bedrijven te zien? "Gebruik de beschikbare kennis en netwerken. Die kennissessies zijn ook een uitnodiging," zegt ze. "Neem contact met ons op, vraag om hulp of advies, laat ons weten waar je mee zit. Laten we de samenwerking tussen ngo's en bedrijven concreter maken. Niet alleen kennis delen, maar samen actie ondernemen." Ze concludeert: “We hebben allemaal baat bij een succesvolle - en rechtvaardige - energietransitie.”